Toekomstbestendig casemanagement: 7 aandachtspunten voor het voeren van een goed gesprek

Gesprek op verschillende niveaus

Een goed gesprek over casemanagement dementie is belangrijk. Dit geldt voor iedereen die erbij betrokken is: van uitvoerende professionals tot bestuurders en samenwerkingspartners. Door met elkaar in gesprek te gaan, ontstaat er meer begrip, een betere afstemming en een betere samenwerking. Dit helpt om mensen met dementie en hun naasten zo goed mogelijk te ondersteunen. De toolbox Casemanagement dementie biedt handvatten om het gesprek op elk niveau goed te voeren. 

Tip

In de toolbox Casemanagement dementie staan meer voorbeeldvragen en hulpmiddelen om het gesprek op gang te brengen. Gebruik deze om gericht met elkaar in gesprek te gaan. 

De rol van de casemanager

De casemanager dementie is vanaf het begin het vaste aanspreekpunt voor persoon met dementie en zijn of haar mantelzorger en familie. Ook organiseert de casemanager de zorg en ondersteuning. Om te zorgen voor een goede samenwerking, is het belangrijk om binnen de stuurgroep in gesprek te blijven over de rol en positie van de casemanager in het netwerk. Dit helpt om duidelijke afspraken te maken over taken en verantwoordelijkheden. 

De casemanager is de verbindende schakel tussen de verschillende domeinen. Om te zorgen dat de casemanager onafhankelijk blijft is het belangrijk om als netwerk de samenwerking met de verschillende organisaties te blijven stimuleren. Maak duidelijke afspraken over taken en verantwoordelijkheden, hierdoor ontstaat vertrouwen. 

Tip

Bespreek met het netwerk welke keuzes jullie maken rondom verwijzingen naar een specialist of aanmeldingen. Kies wat het meest passend is in de regio. 

Signaleren: tijdig herkennen van dementie

Het vroeg herkennen van dementie is van groot belang. Dit kan door verschillende personen worden gedaan zoals de praktijkondersteuner van de huisarts, familie of wijkverpleging. Het is belangrijk om af te stemmen of iemand in de ‘niet-pluisfase’ al op de wachtlijst bij het dementienetwerk komt of pas later wordt doorverwezen.

Tip

Bespreek in het netwerk hoe je dit gezamenlijk met elkaar inricht. Daarnaast is het belangrijk om met de zorgkantoren om tafel te gaan om dit goed af te stemmen qua financiering.  

Verwijzen en aanmelden

Als iemand veranderingen in gedrag of geheugen opmerkt, is het belangrijk om naar de huisarts te gaan. De huisarts kan doorverwijzen naar een geheugenpoli via een neuroloog of geriater. Soms is de casemanager al betrokken in de 'niet-pluisfase'. Die kan helpen bij de verwijzing of zorgen dat diagnostiek thuis gebeurt. 

Het is belangrijk om binnen het netwerk afspraken te maken over hoe iemand zich aanmeldt voor casemanagement. In sommige regio’s is er een centraal aanmeldpunt. In andere gevallen werkt een casemanager samen met vaste huisartsenpraktijken. 

Tip

Bespreek met het netwerk welke keuzes jullie maken rondom verwijzingen naar een specialist of aanmeldingen. Kies wat het meest passend is in de regio

Triage

Kijk samen met het netwerk hoe je de triage het beste kunt inrichten: wie beoordeelt welke zorg iemand met dementie nodig heeft? Bedenk ook wie het eerste contact doet: een praktijkondersteuner of andere zorgverlener die bijvoorbeeld het eerste stuk van het traject kan volgen begeleiden.  

Gebruik zorgpaden, cliëntprofielen en een afwegingskader om te bepalen wie welke zorg biedt. Denk daarbij aan de digitale vaardigheden van de cliënt, hoe stabiel het netwerk is en hoe ingewikkeld de situatie is. Afhankelijk van de situatie kan de casemanager de rol van coach of de rol van regisseur op zich nemen. Scenarioplanning, een manier om verschillende opties uit te denken, helpt om cliënten passend te begeleiden. 

Tip

Bespreek met casemanagers, huisartsen en andere zorgverleners in het netwerk hoe je triage en eerste contact organiseert, zodat iedereen weet wie welke zorg geeft en wanneer. 

Wachtlijsten en wachtverzachters

Na het aanmelden kan het soms even duren voordat er een casemanager kan starten. Om de tijd tot een casemanager goed door te komen, worden verschillende oplossingen aangeboden die het wachten kunnen verzachten. Dit worden wachtverzachters genoemd. Dit zijn voorbeelden van wachtverzachters: 

• voorlichting in een groep 
• regelmatige contactmomenten 
• partnergespreksgroepen  
• inzet van welzijnsorganisaties 

Tip

Bespreek met elkaar welke wachtverwachters passend zijn in het netwerk.  

Continuïteit en nazorg

Een warme overdracht is belangrijk voor goede zorg. Zorgverleners hebben extra tijd nodig om goed met elkaar te praten en informatie te delen. Het is ook goed om met zorgkantoren te overleggen, zodat zij nazorg kunnen helpen regelen en betalen. Een proef met warme overdracht binnen het netwerk helpt om te kijken wat goed werkt en wat beter kan. 

Tip

Ga in je netwerk na wie met de zorgkantoren om tafel gaat om de financiën te bespreken. Denk daarnaast met elkaar na hoe je hiermee om wil gaan zodat er heldere afspraken over continuïteit en nazorg worden gemaakt.

Samengevat: belangrijkste factoren voor toekomstbestendig casemanagement

Voor toekomstbestendig casemanagement zijn een sterke netwerkstructuur, efficiënte samenwerking en vertrouwen in elkaar, een goed georganiseerd proces van verwijzing, triage en wachtlijstbeheer belangrijk. Door te zorgen voor een duidelijke positie van de casemanager, deskundigheidsbevordering en samenwerking tussen verschillende domeinen kan het netwerk de kwaliteit en toegankelijkheid van casemanagement dementie voor de lange termijn verbeteren.