Vaak wordt gedacht dat proactieve zorgplanning over het levenseinde of medische behandel- en zorgvoorkeuren gaat. Maar proactieve zorgplanning is nog zoveel meer. Het gaat namelijk vooral over het dagelijks leven met dementie, preventie, welzijn, psychosociale zorg en ondersteuning. De focus ligt hierbij vooral op wat de persoon met dementie wél kan en doet. Daarnaast helpt proactieve zorgplanning inderdaad ook om tijdig na te denken over wensen en doelen met betrekking tot het levenseinde en afspraken te maken hierover.
Met proactieve zorgplanning start je direct na de diagnose zodat de persoon met dementie nog zoveel mogelijk kan meedenken en meebeslissen. Wel is het belangrijk dat de persoon met dementie en de mantelzorger ontvankelijk zijn voor het proces van proactieve zorgplanning. Daarnaast werkt het goed als er sprake is van een persoonlijke aanpak die specifiek is afgestemd op de persoon met dementie. Dit in afstemming met andere betrokken professionals. Vaak wordt hiervoor het zorgpleefplan voor gebruikt.
Sommige hulpmiddelen richten zich vooral om proactieve zorgplanning gedurende het gehele proces goed vorm te geven. Deze vind je onder het kopje ‘Hulpmiddelen proactieve zorgplanning’. Andere hulpmiddelen ondersteunen vooral bij het gesprek over de laatste levensfase. Deze hulpmiddelen vind je onder het kopje ‘Hulpmiddelen voor gesprek over laatste levensfase’.
Hulpmiddelen proactieve zorgplanning
- De Gesprekswijzer proactieve zorgplanning bij dementie en vergeetachtigheid van Saxion/Windesheim kun je gebruiken om als zorgverlener het gesprek aan te gaan over toekomstige beslissingen.
- De Gesprekskaart proactieve zorgplanning helpt zorgverleners om stapsgewijz het gesprek aan te over langdurige zorg.
- Het invulboekje Spreken over vergeten helpt mensen met dementie en hun naasten om na te denken wat belangrijk is in het leven en welke wensen er zijn voor de toekomst.
- In de publicatie ‘Inzicht in (ervaren) kwaliteit: 6 werkwijzen & instrumenten’ van Waardigheid en trots vind je informatie over de Groninger Wellbeing Indicator (pagina 36). Dit instrument kun je gebruiken om periodiek aandacht te besteden aan proactieve zorgplanning.
- De Gesprekswijzer samen proactief zorg plannen is bedoeld om zorgwensen en behoeften bespreekbaar te maken wanneer iemand wordt opgenomen in een verpleeghuis.
- De handreiking Proactieve zorgplanning in de langdurige zorg biedt aanbevelingen rondom de organisatie, gespreksvoering en toepassing van proactieve zorgplanning in de langdurige zorg.
Hulpmiddelen voor gesprek over laatste levensfase
- Voor zorgprofessionals is het niet eenvoudig om het gesprek over zingeving in iemands laatste levensfase aan te gaan. De leerinterventie ‘Van Betekenis tot het Einde’ van Vilans is een online training waarin professionals leren hoe je dit gesprek goed kunt voeren.
- Lees de handreiking ‘Het plannen van zorg in de laatste levensfase bij dementie‘ van het VUmc voor zorgverleners. Vooral het hoofdstuk ‘Stappenplan met praktische tips’ is interessant.
- De Gesprekshulp latere levensfase bij dementie is bedoeld om te ondersteunen bij het gesprek over dementie in de latere levensfase, en vooral geschikt bij beginnende dementie.
- De Coalitie van Betekenis tot het einde heeft een handreiking ‘Wat wil ik ?’ gemaakt om in gesprek te kunnen met iemand met een beperking wiens einde nabij is. In aangepaste vorm kun je deze ook gebruiken voor een gesprek over het naderend levenseinde bij andere mensen met dementie.
- Het formulier ‘Uniform vastleggen proactieve zorgplanning’ helpt om afspraken die voortkomen uit het proces van proactieve zorgplanning eenduidig vast te leggen.
- De Richtlijn palliatieve zorg voor mensen met dementie helpt bij het formuleren van uitgangspunten voor proactieve zorgplanning voor mensen met dementie en hun naasten.
Meer lezen
- ‘Passende zorg voor kwetsbare ouderen door advance care planning’ is een verkennend rapport van Verenso en V&VN over multidisciplinaire samenwerking rond proactieve zorgplanning in het verpleeghuis.